Σάββατο 19 Απριλίου 2014

Στις Αγορές, Πτωχευμένοι No.2

Γιάνης Βαρουφάκης
Τον Μάιο του 2010, κυβερνητικοί κύκλοι με αποκάλεσαν μικρόψυχο που αρνήθηκα να πανηγυρίσω τη σύναψη του μεγαλύτερου δανείου στην ανθρώπινη ιστορία -του πρώτου μνημονίου.
Κάποιοι μάλιστα με χαρακτήρισαν εθνοπροδότη (ζωντανά,, στην κρατική τηλεόραση) επειδή εξέφρασα την άποψη ότι ένα πτωχευμένο κράτος δεν δικαιούται να δανείζεται με σκοπό να προσποιηθεί ότι δεν πτώχευσε, καθώς με αυτό τον τρόπο η πτώχευση βαθαίνει και, μέχρι να έρθει, στεγνώνει την οικονομία από επενδύσεις επιδεινώνοντας την κρίση.

Στις αρχές του 2012, όταν πλέον το κράτος και πτώχευσε (γιατί αυτό ήταν το PSI, όσο και να κρυβόμαστε πίσω από ευφημισμούς) και σύναψε ένα νέο, ακόμα μεγαλύτερο δάνειο που μας εγκλώβιζε έως το 2035 στην χρεο-δουλοπαροικία (το δεύτερο μνημόνιο), άλλη μια φορά κατηγορήθηκα για μικροψυχία και εθνοπροδοσία αρνούμενος να πανηγυρίσω για τις εξελίξεις.

Σήμερα, το «έργο» επαναλαμβάνεται καθώς, άλλη μια φορά, αρνούμαι να συμμορφωθώ στις εντολές του ίδιου πολιτικού προσωπικού (π.χ. του κ. Βενιζέλου) να συμμετάσχω στους εορτασμούς για την «έξοδο στις αγορές» -δηλαδή για νέα δάνεια που λαμβάνει ένα κράτος, του οποίου το χρέος είναι σήμερα ακόμα λιγότερο βιώσιμο απ’ ό,τι ήταν το 2012 και το 2010. Μάλιστα, όχι μόνο αρνούμαι να πανηγυρίσω αλλά τολμώ να πω (π.χ. στο BBC, εδώ) ότι η σημερινή μέρα είναι μέρα πένθους και όχι χαράς καθώς αποτελεί την πρώτη φάση του τρίτου μνημονίου, που θα επεκτείνει την πτώχευση του κράτους μας πέραν του 2055.

Τις σημερινές εξελίξεις τις είχα σχολιάσει εδώ στο protagon τον Φεβρουάριο σε άρθρο με τίτλο «Στις Αγορές, Πτωχευμένοι!» -το οποίο κατέληγε στο συμπέρασμα: «Αυτό λοιπόν που προτείνεται στον ελληνικό λαό, αντί για ένα βιώσιμο σχέδιο για την επόμενη δεκαετία, είναι το να συνεναίσει στην έξοδό του στις αγορές όσο το κράτος του είναι πτωχευμένο, και με προοπτική να βουλιάζει όλο και πιο πολύ στον βούρκο της μακροπρόθεσμης πτώχευσης αλλά, βέβαια, παραμένοντας στις αγορές. Θεωρώ εθνική ανοησία την συναίνεσή μας σε αυτό το πλάνο.»

Το μόνο που χρειάζεται να προστεθεί σε εκείνο το άρθρο (εξού και η χρήση του ίδιου τίτλου σήμερα), είναι μια απάντηση στο εύλογο ερώτημα: «Αν Βαρουφάκη έχεις δίκιο, ότι τα τραπεζικά ιδρύματα και το ελληνικό δημόσιο παραμένουν πτωχευμένα, τότε γιατί πέφτουν οι χρηματιστές και οι ντίλερς ο ένας πάνω στον άλλον για να αγοράσουν τα χαρτιά αυτά;» Οι λόγοι για αυτό το Μέγα Παράδοξο είναι δύο, κανένας εκ των οποίων δεν δίνει στον μέσο έλληνα λόγο να γιορτάζει, όπως απαιτεί από αυτόν το πολιτικό κατεστημένο. Το αντίθετο: αποτελούν λόγους να θλιβόμαστε!

Ο πρώτος λόγος προκύπτει από τις εξελίξεις στις διεθνείς χρηματαγορές. Τον τελευταίο καιρό παρατηρείται σημαντική αύξηση της ζήτησης για χαρτιά υψηλού ρίσκου (junk bonds), λόγω των σχεδόν μηδενικών επιτοκίων των «ασφαλών» χαρτιών (π.χ. γερμανικών ομολόγων). Όπως έγραφε στους Financial Times προχτές ο John Plender, «όπως και στην προ του 2008 εποχή, τα χαμηλά επιτόκια οδηγούν το κυνήγι των spreads από τους επενδυτές και [συνεπώς] μείωση στην ποιότητα των χαρτιών που αγοράζονται καθώς οι επενδυτές παραπλανώνται από το χαμηλό ποσοστό πτωχεύσεων. Κάτι που φέρνει κατά νου την ρήση: εάν παραείναι καλό για να διαρκέσει, δεν θα διαρκέσει.»

Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με μια ελληνική ιδιαιτερότητα. Στις αρχές του 2012, η Γερμανία σηματοδοτούσε (όπως έγραφα τότε εδώ) πως δεν αποκλείει την εκπαραθύρωση της Ελλάδας από το ευρώ. Λογικό ήταν οι τιμές των ελληνικών χαρτιών (ομολόγων και τραπεζικών μετοχών κυρίως) να πέσουν στο πάτωμα. Όπως λογικό ήταν ότι από τότε που η κ. Μέρκελ αποφάσισε πως η διάσωση της Ευρωζώνης απαιτεί να εκλίψει το Grexit από την ημερήσια διάταξη, κάτι που έγινε σταδιακά από το καλοκαίρι του 2012 έως πρότινος, τα χαρτιά αυτά θα επανέκαμπταν κάπως (όπως συνέβη από τον Ιούνιο του 2013). Σήμερα έχουμε μια νέα εξέλιξη: Την απόφαση του Βερολίνου και της Φραγκφούρτης να διακηρύξουν, προ των ευρωεκλογών του Μαΐου, την περήφανη νίκη τους εναντίον της ελληνικής κρίσης. Μια απόφαση που υποδηλώθηκε με την συναίνεση του Βερολίνου στο μοίρασμα 500 εκ. από το δήθεν πλεόνασμα και, τώρα, την απόφαση για «έξοδο στις αγορές» η οποία, στα μάτια των ντίλερς, σηματοδοτεί ένα πράγμα: Ότι Βερολίνο και Φραγκφούρτη αποφάσισαν να εντάξουν, σιωπηλά, και την Ελλάδα υπό την σκέπη του προγράμματος ΟΜΤ της ΕΚΤ, που επέτρεψε την έξοδο στις αγορές της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας (όπως εξηγούσα στο προαναφερόμενο άρθρο). Εν συντομία, προϊδέασαν για το τρίτο μνημόνιο, το οποίο θα διαφέρει από τα προηγούμενα δύο σε μόνο ένα πράγμα: τα πάνω από 150 δισεκατομμύρια νέων δανείων θα έρθουν την επόμενη δεκαετία όχι από τον ESM αλλά από τις αγορές, υπό την κηδεμονία του προγράμμαοτος ΟΜΤ της ΕΚΤ.

Επίλογος
Το πολιτικό κατεστημένο απαιτεί από μάς εθνική χαρά και εορτασμό της ηρωικής εξόδου στις αγορές. Με το παρόν άρθρο επιχειρηματολογώ ότι πρόκειται για άλλη μια μέρα θλίψης. Μήπως η αλήθεια βρίσκεται στη μέση; Μήπως είναι καλό που βγαίνουμε στις αγορές αλλά όχι και σωτήριο, καθώς θα χρειαστούν πολλά άλλα για να περάσει το καλό κλίμα των αγορών στην πραγματική οικονομία; Μακάρι να ίσχυε η λογική της μέσης οδού. Δεν το πιστεύω. Και δεν το πιστεύω επειδή άλλη μια φορά δανειζόμαστε πτωχευμένοι, υπό συνθήκες που βαθαίνουν την πτώχευση, προϊδεάζουν την επιμήκυνσή της στο διηνεκές, και δεν περιέχουν καμία απολύτως προοπτική για επανάκαμψη της πραγματικής οικονομίας. Κάτι που, βεβαίως, είναι απολύτως λογικό όταν στην εξουσία ανακυκλώνουμε ακριβώς το ίδιο πολιτικό προσωπικό που απαιτούσε από εμάς να τους δοξάζουμε το 2010 και το 2012. ένα άρθρο των πρωταγωνιστών

Πηγή

Στις αγορές, πτωχευμένοι!

του Γιάννη Βαρουφάκη

Το σχέδιο του Βερολίνου για την Ελλάδα των επόμενων ετών έχει πλέον παγιωθεί. Τι περιέχει; Ας ξεκινήσουμε από το τι δεν περιέχει.
1. Δεν περιέχει το κούρεμα, το οποίο θα μπορούσε να βγάλει το ελληνικό κράτος από την διαχρονική κατάσταση χρεοκοπίας (κοινώς την αδυναμία να εξυπηρετεί τα χρέη του μακροπρόθεσμα, ακόμα και μετά από μια γενναία επιμήκυνση μετά μείωσης του επιτοκίου κατά μισή με μία μονάδα).
2. Δεν περιέχει καμία πρόβλεψη για κοινό, ευρωζωνικό χρέος (π.χ. ευρωομόλογα).
3. Δεν περιέχει νέο επίσημο δάνειο, το οποίο να καλύπτει τις μελλοντικές δανειακές ανάγκες του κράτους, πέραν το πολύ 20 δισ. ευρώ που στόχο θα έχουν να καλύψουν τις «αστοχίες» του Μνημονίου 2.
4. Δεν περιέχει κάποια σημαντική επενδυτική ενίσχυση, πέραν των ΕΣΠΑ.
5. Δεν περιέχει κάτι στον τραπεζικό τομέα, που να καθιστά το ελληνικό τραπεζικό σύστημα βιώσιμο ή να αφαιρεί μέρος των 50 δισ. ευρώ που χρεώθηκε το ελληνικό δημόσιο υπέρ των τραπεζών από το εθνικό χρέος.

Υπό αυτούς τους ασφυκτικούς περιορισμούς, το ερώτημα τίθεται: πώς σκέφτονται να αντιμετωπίσουν το γεγονός ότι είναι παντελώς αδύνατον να χρηματοδοτείται ιδίαις δυνάμεις το ελληνικό κράτος τα επόμενα χρόνια; Πιστεύουν, πραγματικά, ότι θα μπορεί η ελληνική οικονομία να παράγει πρωτογενές πλεόνασμα κοντά στο 4%, από το οποίο να κάνει τις αποπληρωμές σε ΕΚΤ/ιδιώτες (που δεν δέχονται επιμηκύνσεις και τα τοιαύτα) και ΔΝΤ (που δεν δέχεται μείωση επιτοκίου);  Πιστεύουν πως, ακόμα και να είναι δυνατόν αυτό, θα μπορέσει να σταθεί όρθια μια κυβέρνηση (όποια και να είναι αυτή) που θα «ξεζουμίζει» ένα τέτοιο μεγάλο πρωτογενές πλεόνασμα, την ώρα που η ελληνική κοινωνία θα παραπαίει, χωρίς τραπεζική πίστη, χωρίς εγχώρια ζήτηση, χωρίς επενδύσεις, χωρίς πρόνοια;

Όχι, δεν το πιστεύουν στο Βερολίνο αυτό. Και τότε ποιο το πλάνο τους; Η βασική τους ιδέα είναι να βρουν τρόπο να μας εξασφαλίσουν νέα δάνεια, με επιτόκια περί το 4%, χωρίς να χρειαστεί να τα περάσουν από την Ομοσπονδιακή Βουλή τους ως νέο πακέτο διάσωσης -ως νέα δάνεια τα οποία στηρίζει ο γερμανός φορολογούμενος. Όπως το Μνημόνιο 2 ήρθε για να καλύψει μη βιώσιμα χρέη του Μνημονίου 1, έτσι και το νέο Δανειακό Πακέτο, το Μνημόνιο 3 (το οποίο, για λόγους μάρκετιγκ, θα το αποκαλέσουν κάπως αλλιώς) θα ρίξει πολλά δισ. ευρώ στο ελληνικό δημόσιο για να συγκαλύψει την μη βιωσιμότητα του ελληνικού δημοσίου μετά το πέρας του Μνημονίου 2. Η διαφορά αυτού του Μνημονίου 3 από το Μνημόνιο 2 θα είναι, σύμφωνα με τα γερμανικά πλάνα, μία: ενώ το Μνημόνιο 2 χρηματοδοτήθηκε από τα κράτη-μέλη μέσω του ESM, το Μνημόνιο 3 θα χρηματοδοτεί, ως επί το πλείστον, από τις ...αγορές.
Πώς, όμως, θα γίνει αυτό όταν οι αγορές γνωρίζουν πως (παρά την όποια επιμήκυνση) τα χρέη του ελληνικού δημοσίου δεν μπορούν να αναχρηματοδοτηθούν αλλά, αντίθετα, παραμένουν πάνω από τα κεφάλια μας ως μια μόνιμη τοξική ομίχλη; Γιατί να είναι διατεθειμένοι οι ιδιώτες (που δεν είναι βεβαίως κορόιδα για να πιστεύουν τα περί Greek-covery) να δανείσουν ένα κράτος με (κοινά αποδεκτό) μη βιώσιμο χρέος, χωρίς να ζητούν δυσθεώρητα επιτόκια; Η απάντηση της κυβέρνησης συνασπισμού του Βερολίνου είναι:  μέσω της επίκλησης του προγράμματος ΟΜΤ της ΕΚΤ!
Η ιδέα είναι απλή: αντί να αντλεί το ελληνικό δημόσιο νέα ποσά από τον ESM για να αποπληρώνει ΕΚΤ, ΕΕ, ΔΝΤ και ιδιώτες, θα αντλεί από τις αγορές οι οποίες θα του δανείζουν με επιτόκια πολύ κάτω του αγοραίου επιπέδου (στο 4% το υπολογίζουν οι του γερμανικού υπουργείου οικονομικών) επειδή η ΕΚΤ εγγυάται (ή καλύτερα απειλεί) πως αν τα επιτόκια αυτά ανέβουν πάνω από κάποιο επίπεδο, θα παρέμβει αγοράζοντας όσα ελληνικά ομόλογα χρειάζεται για να ρίξει τα επιτόκια στο αρχικό επίπεδο. Επιπλέον, αν κάποια στιγμή, η ΕΚΤ βάλει μυαλό και λάβει σοβαρά υπ’ όψη της την απειλή του αρνητικού πληθωρισμού σε ολόκληρη την ευρωζώνη, ίσως η ΕΚΤ να αρχίσει να αγοράζει ομόλογα όλων των κρατών-μελών (ως ποσοστό του ΑΕΠ της κάθε χώρας). Έτσι, παρά το γεγονός ότι το ελληνικό δημόσιο όχι μόνο θα παραμένει πτωχευμένο αλλά θα γίνεται όλο και πιο πτωχευμένο (με κάθε νέο ομόλογο που εκδίδει), θα καταφέρνει να δανείζεται στις αγορές, με επιτόκια που φαίνονται «βατά».
Βέβαια, για να «περπατήσει» ένα τέτοιο πλάνο, το κράτος μας πρέπει πρώτα να ...βγει στις αγορές. Βασικός όρος για την ενεργοποίηση του ΟΜΤ για μια χώρα της Ευρωζώνης είναι να θεωρείται ότι έχει «πλήρη πρόσβαση στις αγορές» και πως τελεί υπό δημοσιονομική επιτήρηση. Εδώ έγκειται η αφοσίωση των αρχών, τόσο σε Φραγκφούρτη-Βερολίνο-Βρυξέλλες, όσο και στην Αθήνα, στην προπαγάνδα περί λήξης της Κρίσης, Greek success story κλπ. Μπορεί οι επενδύσεις να μειώνονται κι άλλο, οι θέσεις εργασίας να φθίνουν συστηματικά, η βιομηχανική παραγωγή να συρρικνώθηκε ξανά, η τραπεζική πίστη (που υποσχέθηκαν μετά την παρωδία της ανακεφαλαιοποίησης) να κατρακυλά στον θλιβερό της μόνιμο κατήφορο, όμως οι ηγέτες μας ...γιορτάζουν καθημερινώς την λήξη της Κρίσης. Δεν λένε απλά ψέματα. Λένε αυτά που νομίζουν ότι συνάδουν με την δημιουργία ενός τεχνητού κλίματος στις αγορές ομολόγων, που θα επιτρέψει κάποιες εκδόσεις ομολόγων να πωληθούν (με την σιωπηλή βοήθεια της ΕΚΤ) ώστε, κατόπιν, να μπει σε εφαρμογή το Μνημόνιο 3, που θα χρηματοδοτείται, υπό την απειλή της ΕΚΤ, από τους ...ιδιώτες.
Περιληπτικά, ο άξονας του γερμανικού σχεδίου για την Ελλάδα είναι ένας: η συνέχιση της στρατηγικής των προηγούμενων τεσσάρων ετών, δηλαδή η καθυστέρηση της παραδοχής ότι η Ελλάδα αδυνατεί να επιβιώσει εντός των «κανόνων» που το Βερολίνο θεωρεί «απαράβατους». Για να μην χρειαστεί να παραδεχθούν την αλήθεια, προετοιμάζουν ένα νέο «παράδοξο» Μνημόνιο, όπου το μεγάλο ποσοστό των νέων δανείων θα έρχεται από τις αγορές σε ένα πτωχευμένο δημόσιο, ελέω της σιωπηλής παρέμβασης της ΕΚΤ. Αυτό λοιπόν που προτείνεται στον ελληνικό λαό, αντί για ένα βιώσιμο σχέδιο για την επόμενη δεκαετία, είναι το να συναινέσει στην έξοδό του στις αγορές όσο το κράτος του είναι πτωχευμένο, και με προοπτική να βουλιάζει όλο και πιο πολύ στον βούρκο της μακροπρόθεσμης πτώχευσης αλλά, βέβαια, παραμένοντας στις αγορές. Θεωρώ εθνική ανοησία την συναίνεσή μας σε αυτό το πλάνο.
 
ΠΗΓΗ: Protagon


Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2013

Η χρεωμένη Ευρώπη αναπαράγει τα δικά μας λάθη 

 


Του Ράφαελ Κορρέα
Προέδρου του Εκουαδόρ
Μετάφραση :  Κορίνα Βασιλοπούλου
Σε μια διάλεξή του στη Σορβόνη, στις 6 του περασμένου Νοεμβρίου, ο πρόεδρος του Εκουαδόρ, Ραφαέλ Κορέα, εγκάλεσε τους Eυρωπαίους ομολόγους του ως προς τον τρόπο που χειρίζονται την κρίση χρέους. Αυτός, όπως πιστεύει, χαρακτηρίζεται από μία και μοναδική εμμονή : να εξασφαλιστούν τα συμφέροντα των τραπεζών. Εδώ μας δίνει μια αναλυτική προσέγγιση του σκεπτικού του.
Εμείς οι Λατινοαμερικάνοι είμαστε ειδικοί στις κρίσεις. Όχι γιατί ίσως είμαστε πιο έξυπνοι από τους άλλους, αλλά γιατί τις έχουμε ζήσει όλες. Ο τρόπος που τις χειριστήκαμε μάλιστα ήταν τραγικός, διότι είχαμε μία και μόνη προτεραιότητα : να διασφαλίσουμε τα δικαιώματα του κεφαλαίου, έστω κι αν αυτό σήμαινε ότι η περιοχή θα βυθιζόταν σε μια μακροχρόνια κρίση χρέους. Σήμερα, παρατηρούμε με ανησυχία την Ευρώπη να ακολουθεί με τη σειρά της τον ίδιο δρόμο.
Τη δεκαετία του 1970, οι χώρες της Λατινικής Αμερικής μπήκαν σε μια κατάσταση εντατικής εξωτερικής χρέωσης. Η επίσημη ιστορία δηλώνει ότι η κατάσταση αυτή προέκυψε από τις πολιτικές « ανεύθυνων » κυβερνήσεων και τις συσσωρευμένες ανισότητες του μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης που υιοθετήθηκε στην ήπειρο μετά τον πόλεμο : τη δημιουργία, δηλαδή, μιας βιομηχανίας ικανής να παράγει τοπικά τα προϊόντα που εισάγονταν ή, άλλως, την « εκβιομηχάνιση δια της υποκατάστασης των εισαγωγών ».
Αυτή η εντατική χρέωση στην πράξη προωθήθηκε –και μάλιστα επιβλήθηκε– από τους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς. Η υποτιθέμενη λογική τους υπαγόρευε ότι, χάρη στη χρηματοδότηση προγραμμάτων υψηλής αποδοτικότητας, τα οποία αφθονούσαν εκείνη την εποχή στις χώρες του τρίτου κόσμου, θα φτάναμε στην ανάπτυξη, ενώ τα κέρδη από αυτές τις επενδύσεις θα επέτρεπαν την αποπληρωμή του συσσωρευμένου χρέους.
Αυτό διήρκησε ώς τις 13 Αυγούστου του 1982, όταν το Μεξικό κήρυξε αδυναμία αποπληρωμής του χρέους. Από τότε, ολόκληρη η Λατινική Αμερική αναγκάστηκε να υποστεί τη διακοπή στην παροχή δανείων από το εξωτερικό, παράλληλα με την απότομη αύξηση των επιτοκίων του χρέους τους. Δάνεια τα οποία είχαν συναφθεί με κυμαινόμενα επιτόκια της τάξης του 4% με 6%, έφτασαν ξαφνικά στο 20%. Ο Μαρκ Τουέιν έλεγε : « Ο τραπεζίτης είναι κάποιος που σας δανείζει ομπρέλα όταν έχει λιακάδα και σας την ξαναπαίρνει μόλις αρχίσει να βρέχει… ».
Έτσι ξεκίνησε η δική μας « κρίση χρέους ». Τη δεκαετία του 1980, η Λατινική Αμερική πραγματοποίησε καθαρή μεταφορά πόρων προς τους πιστωτές της αξίας 195 δισ. δολαρίων (η σημερινή τους αξία ανέρχεται περίπου στα 554 δισ. δολάρια). Την ίδια εποχή, το εξωτερικό χρέος της περιοχής σκαρφάλωνε από τα 223 δισ. δολάρια το 1980, στα… 443 δισ. δολάρια το 1991 ! Κι αυτό όχι εξαιτίας νέων δανείων, αλλά λόγω της επαναχρηματοδότησης και της συσσώρευσης τόκων.
Στην πράξη, η Νότια Αμερική είδε τη δεκαετία του 1980 να κλείνει με τα ίδια επίπεδα κατά κεφαλήν εισοδήματος των μέσων της δεκαετίας του 1970. Κάνουν λόγο για μια « χαμένη δεκαετία για την ανάπτυξη ». Στην πραγματικότητα, αυτό που χάθηκε ήταν μια ολόκληρη γενιά. Παρόλο που υπήρχε κοινό μερίδιο ευθύνης, οι κυρίαρχες χώρες, οι διεθνείς γραφειοκρατικοί οργανισμοί, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα και η Παναμερικανική Τράπεζα Ανάπτυξης (BID), καθώς φυσικά και οι διεθνείς ιδιωτικές τράπεζες απέδωσαν συνοπτικά τις δυσκολίες στην υπερχρέωση των κρατών (overborrowing). Δεν ανέλαβαν ποτέ την ευθύνη για το ρόλο που οι ίδιες διαδραμάτισαν στην ανεύθυνη παροχή δανείων(overlending), την άλλη όψη του προβλήματος.
Οι σοβαρές δημοσιονομικές κρίσεις και οι κρίσεις υπερσυσσώρευσης εξωτερικού χρέους που προκλήθηκαν από την καθαρή μεταφορά πόρων της Λατινικής Αμερικής προς τους πιστωτές της, οδήγησαν αρκετές χώρες της περιοχής να συντάξουν « επιστολές προθέσεως » τις οποίες υπαγόρευε το ΔΝΤ. Αυτές οι δεσμευτικές συμφωνίες επέτρεπαν τη λήψη δανείων από τον οργανισμό, καθώς και την εγγύησή του στην επαναδιαπραγμάτευση των διμερών χρεών που είχαν συναφθεί με τις πιστώτριες χώρες, όλες μέλη του Κλαμπ των Παρισίων.
Έλλειψη ηγετών και ιδεών
Τα προγράμματα δομικής προσαρμογής και σταθεροποίησης επέβαλαν τις γνωστές συνταγές : δημοσιονομική λιτότητα, αύξηση στις τιμές των δημοσίων υπηρεσιών, ιδιωτικοποιήσεις κ.λπ.. Ένα σωρό μέτρα, τα οποία δεν είχαν στόχο να οδηγήσουν στην έξοδο από την κρίση το συντομότερο δυνατό ούτε να ενισχύσουν την ανάπτυξη και την απασχόληση, αλλά να εγγυηθούν την εξυπηρέτηση του χρέους στις ιδιωτικές τράπεζες. Τελικά, τα κράτη παρέμεναν χρεωμένα όχι μόνο σε αυτά τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, αλλά και στους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, οι οποίοι προστάτευαν τα συμφέροντα των τραπεζών.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης άρχισε να επιβάλλεται στην Αμερική και στον κόσμο : ο νεοφιλελευθερισμός. H νέα « συναίνεση » ως προς τη στρατηγική της ανάπτυξης ονομάστηκε « συναίνεση » της Ουάσινγκτον, καθώς οι κύριοι εμπνευστές και διαφημιστές της ήταν οι πολυμερείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί με έδρα την Ουάσινγκτον. Σύμφωνα με το πνεύμα της μόδας, η κρίση στη Λατινική Αμερική οφειλόταν στην υπερβολική παρέμβαση του κράτους στην οικονομία, στην απουσία ενός κατάλληλου συστήματος ελεύθερων τιμών και στην απομάκρυνση από τις διεθνείς αγορές –με δεδομένο ότι τα χαρακτηριστικά αυτά απέρρεαν από το λατινοαμερικάνικο μοντέλο εκβιομηχάνισης δια της αντικατάστασης των εισαγωγών.
Χάρη σε μια άνευ προηγουμένου καμπάνια ιδεολογικού μάρκετινγκ υπό τη μορφή επιστημονικής έρευνας, καθώς και στις άμεσες πιέσεις που ασκούσαν το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα, η περιοχή πέρασε από το ένα άκρο στο άλλο : τη δυσπιστία απέναντι στην αγορά και την υπερβολική εμπιστοσύνη στο κράτος αντικατέστησαν οι ελεύθερες συναλλαγές, η απορρύθμιση και οι ιδιωτικοποιήσεις.
Η κρίση δεν ήταν μόνο οικονομική. Προέκυψε από ένδεια ηγετών και ιδεών. Φοβηθήκαμε να σκεφτούμε για λογαριασμό μας και δεχτήκαμε παθητικά όσο και παράλογα τις έξωθεν επιταγές.

Η περιγραφή της κρίσης που βίωσε το Εκουαδόρ σίγουρα θα φανεί οικεία σε πολλούς Ευρωπαίους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πάσχει από υπερχρέωση, η οποία παράγεται και επιδεινώνεται από το νεοφιλελεύθερο φονταμενταλισμό. Μολονότι σεβόμαστε την εθνική κυριαρχία και την ανεξαρτησία κάθε περιοχής του κόσμου, μας εκπλήσσει η διαπίστωση ότι η πεφωτισμένη Ευρώπη επαναλαμβάνει κατά γράμμα όλα τα λάθη που διέπραξε χθες η Λατινική Αμερική.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες δάνεισαν την Ελλάδα κάνοντας πως δεν έβλεπαν ότι το ελληνικό δημοσιονομικό έλλειμμα ήταν τρεις φορές μεγαλύτερο απ’ ό,τι δήλωνε το κράτος. Τίθεται εκ νέου ένα πρόβλημα υπερχρέωσης, ενώ παραλείπεται να αναφερθεί η άλλη του όψη : ο υπερβολικός δανεισμός. Λες και το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο δεν είχε ποτέ το παραμικρό μερίδιο ευθύνης.
Από το 2010 ώς το 2012, η ανεργία στην Ευρώπη έφτασε σε ανησυχητικά επίπεδα. Μεταξύ 2009 και 2012, η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Ισπανία μείωσαν τις δαπάνες στον προϋπολογισμό τους κατά 6,4% κατά μέσο όρο, πλήττοντας σοβαρά με αυτό τον τρόπο τις υπηρεσίες της υγείας και της παιδείας. Η δικαιολογία για αυτή την πολιτική ήταν η έλλειψη πόρων. Ωστόσο, απελευθερώθηκαν σημαντικά χρηματικά ποσά για την ενίσχυση του τραπεζικού τομέα. Στην Πορτογαλία, στην Ελλάδα και στην Ιρλανδία, τα ποσά της « τραπεζικής διάσωσης » ξεπερνούν το σύνολο των ετήσιων μισθών.
Κι ενώ η κρίση χτυπά με δριμύτητα τους λαούς της Ευρώπης, συνεχίζουν να τους επιβάλλουν τις συνταγές που απέτυχαν παντού ανά τον κόσμο.
Ας πάρουμε το παράδειγμα της Κύπρου. Όπως πάντα, το πρόβλημα ξεκινά με την απορύθμιση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Το 2012, ο κακός χειρισμός του ξεφεύγει εκτός ορίων. Οι τράπεζες της χώρας, κυρίως η Τράπεζα Κύπρου και η Λαϊκή, είχαν παραχωρήσει στην Ελλάδα ιδιωτικά δάνεια για ποσά που ξεπερνούσαν το κυπριακό ΑΕΠ. Τον Απρίλιο του 2013, η τρόικα προτείνει « διάσωση » ύψους 10 δισ. ευρώ. Τη συνδέει με ένα πρόγραμμα προσαρμογής, το οποίο περιλαμβάνει τη μείωση του δημόσιου τομέα, την κατάργηση του συστήματος μερισματικής συνταξιοδότησης για τους νέους δημόσιους υπαλλήλους, την ιδιωτικοποίηση δημοσίων επιχειρήσεων στρατηγικής σημασίας, μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής ώς το 2018, τον περιορισμό των κοινωνικών δαπανών και τη δημιουργία ενός « ταμείου χρηματοπιστωτικής διάσωσης » που στόχο έχει να στηρίξει τις τράπεζες και να επιλύσει τα προβλήματά τους, πέρα από το κούρεμα των καταθέσεων που υπερβαίνουν τις 100.000 ευρώ.
Ουδείς αμφιβάλλει για την αναγκαιότητα μεταρρυθμίσεων ούτε για το ότι πρέπει να διορθωθούν σοβαρά λάθη, των προπατορικών συμπεριλαμβανομένων : η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε δεκτές στους κόλπους της χώρες με πολύ σημαντικές αποκλίσεις στην παραγωγικότητα τους, αποκλίσεις χωρίς αντανάκλαση στους εθνικούς μισθούς. Μόνο που, κατ’ ουσία, οι πολιτικές που ακολουθούνται δεν έχουν ως ζητούμενο την έξοδο από την κρίση με το μικρότερο κόστος για τους Ευρωπαίους πολίτες, αλλά να εγγυηθούν την πληρωμή του χρέους στις ιδιωτικές τράπεζες.
Αναφερθήκαμε στις χρεωμένες χώρες. Τι γίνεται με τους ιδιώτες που αδυνατούν να εξοφλήσουν τα δάνειά τους ; Ας πάρουμε το παράδειγμα της Ισπανίας. Η απουσία ελέγχου και η πανεύκολη πρόσβαση στο χρήμα των ισπανικών τραπεζών είχαν ως αποτέλεσμα μια τεράστια ποσότητα υποθηκευτικών δανείων, τα οποία όξυναν την κερδοσκοπία στα ακίνητα. Οι ίδιες οι τράπεζες έψαχναν πελάτες, εκτιμούσαν την τιμή της κατοικίας τους και τους δάνειζαν πάντα επιπλέον χρήματα για την αγορά αυτοκινήτου, επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ..
Όταν σκάει η φούσκα των ακινήτων, ο καλόπιστος δανειολήπτης δεν μπορεί πια να πληρώνει το δάνειό του : δεν έχει δουλειά. Του παίρνουν το σπίτι, μόνο που αυτό κοστίζει πια λιγότερο από όταν το αγόρασε. Η οικογένειά του βρίσκεται στο δρόμο και χρεωμένη δια βίου. Το 2012 καταμετρήθηκαν περισσότερες από 200 εξώσεις την ημέρα, πράγμα που εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τις αυτοκτονίες στην Ισπανία…

Τίθεται, λοιπόν, το ερώτημα : γιατί δεν προστρέχουμε σε αυτονόητες λύσεις και γιατί επαναλαμβάνεται πάντα το χειρότερο σενάριο ; Διότι το πρόβλημα δεν είναι τεχνικής, αλλά πολιτικής φύσης. Καθορίζεται από το συσχετισμό δυνάμεων. Ποιος διοικεί τις κοινωνίες μας ; Οι άνθρωποι ή το κεφάλαιο ;
Το μεγαλύτερο άδικο που διαπράξαμε με την οικονομία είναι ότι την αποσπάσαμε από την αρχική της φύση, της πολιτικής οικονομίας. Μας έκαναν να πιστέψουμε ότι όλα τα ζητήματα είναι τεχνικά. Μας μεταμφίεσαν την ιδεολογία σε επιστήμη και ενθαρρύνοντάς μας να μην λαμβάνουμε υπόψη τους συσχετισμούς δυνάμεων στους κόλπους μιας κοινωνίας, μας έθεσαν όλους στην υπηρεσία των κυρίαρχων δυνάμεων, αυτών που ονομάζω « αυτοκρατορία του κεφαλαίου ».
Η στρατηγική της εντατικής χρέωσης που εξαπέλυσε την κρίση στη λατινοαμερικάνικη ήπειρο δεν είχε στόχο να βοηθήσει τις χώρες μας να αναπτυχθούν. Υπάκουε στην επείγουσα ανάγκη να τοποθετηθεί κάπου το χρηματικό πλεόνασμα που πλημμύριζε τις χρηματοπιστωτικές αγορές του « πρώτου κόσμου », τα πετροδόλαρα που οι αραβικές πετρελαιοπαραγωγές χώρες είχαν τοποθετήσει στις τράπεζες των αναπτυσσόμενων χωρών. Η ρευστότητα προερχόταν από την άνοδο στην τιμή του πετρελαίου που ακολούθησε τον πόλεμο του Οκτωβρίου του 1973, καθώς ο Οργανισμός Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (ΟΠΕΚ) διατηρούσε τις τιμές αυτές σε υψηλά επίπεδα. Μεταξύ 1975 και 1980, οι καταθέσεις στις διεθνείς τράπεζες αυξήθηκαν από 82 σε 440 δισ. δολάρια (σημερινή αξία 1,226 τρισ. δολάρια).
Μπροστά στην ανάγκη να τοποθετηθούν τόσο σημαντικά χρηματικά ποσά, ο « τρίτος κόσμος » ξύπνησε το ενδιαφέρον. Έτσι, από το 1975 άρχισαν να παρελαύνουν οι διεθνείς τραπεζίτες που επιθυμούσαν να τοποθετήσουν κάθε είδους δάνειο –ακόμα και για τη χρηματοδότηση των τρεχόντων εξόδων και για την αγορά όπλων από τους δικτάτορες που κυβερνούσαν πολλά κράτη. Αυτοί οι γεμάτοι ζήλο τραπεζίτες, οι οποίοι δεν είχαν έρθει ποτέ στην περιοχή, ούτε καν ως τουρίστες, έφεραν μαζί τους και μεγάλες βαλίτσες με μίζες που προορίζονταν για τους δημόσιους λειτουργούς, για να τους κάνουν να δεχτούν νέα δάνεια με οποιοδήποτε πρόσχημα. Συγχρόνως, οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί και οι αναπτυξιακοί οίκοι συνέχιζαν να πουλούν την ιδέα ότι η λύση όλων ήταν να χρεώνεσαι.

Ιδεολογία μεταμφιεσμένη σε επιστήμη

Παρόλο που η ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών χρησιμεύει, στην πράξη, στο να διασφαλίσει τη συνέχιση του συστήματος ανεξάρτητα από την ετυμηγορία της κάλπης, επιβλήθηκε ως « τεχνική » αναγκαιότητα στις αρχές της δεκαετίας του 1990, υποστηριζόμενη από υποτιθέμενες εμπειρικές μελέτες που απεδείκνυαν ότι ένας τέτοιος μηχανισμός επέφερε καλύτερες μακροοικονομικές επιδόσεις. Σύμφωνα με αυτές τις « έρευνες », οι ανεξάρτητες κεντρικές τράπεζες μπορούσαν να ενεργούν « τεχνικά », πέρα από επιβλαβείς πολιτικές πιέσεις. Με ένα εξίσου παράλογο επιχείρημα, θα έπρεπε ομοίως να αυτονομηθεί και το υπουργείο Οικονομικών, αφού η δημοσιονομική πολιτική θα έπρεπε να έχει κι αυτή καθαρά « τεχνικό » χαρακτήρα. Όπως υπαινίχθηκε ο Ρόναλτν Κόουζ, κάτοχος του βραβείου Οικονομικών Επιστημών το οποίο προσφέρει η Βασιλική Τράπεζα της Σουηδίας στη μνήμη του Άλφρεντ Νόμπελ, τα αποτελέσματα αυτών των μελετών είχαν την εξήγησή τους : είχαν βασανίσει τόσο πολύ τα δεδομένα, ώσπου να πουν όσα ήθελαν οι άλλοι να τα κάνουν να πουν.
Στην περίοδο που προηγήθηκε της κρίσης, οι αυτόνομες κεντρικές τράπεζες αφιερώθηκαν αποκλειστικά στη διατήρηση της νομισματικής σταθερότητας, δηλαδή στον έλεγχο του πληθωρισμού, παρά το γεγονός ότι διάφορες κεντρικές τράπεζες είχαν διαδραματίσει πρωταρχικό ρόλο στην ανάπτυξη χωρών όπως η Ιαπωνία ή η Νότια Κορέα. Ώς τη δεκαετία του 1970, ο βασικός ρόλος της Αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας ήταν να ευνοεί τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την οικονομική μεγέθυνση. Μόνο με την πίεση του πληθωρισμού, στις αρχές της δεκαετίας του 1970, προστέθηκε στο καλάθι ο στόχος της προώθησης της σταθερότητας των τιμών.
Η προτεραιότητα που δίνεται στη σταθεροποίηση των τιμών σημαίνει επίσης στην πράξη ότι εγκαταλείπονται οι πολιτικές που στοχεύουν στη διατήρηση της πλήρους χρήσης των πόρων στην οικονομία. Σε σημείο που η δημοσιονομική πολιτική αντί να αμβλύνει τα υφεσιακά επεισόδια και την ανεργία, να τα οξύνει με την αδιάκοπη συμπίεση των εξόδων.
Οι λεγόμενες « ανεξάρτητες » κεντρικές τράπεζες, που το μόνο τους μέλημα είναι η νομισματική σταθερότητα, αποτελούν κομμάτι του προβλήματος, όχι της λύσης. Είναι ένας από τους παράγοντες που εμποδίζουν την Ευρώπη να βγει συντομότερα από την κρίση.
Το δυναμικό της Ευρώπης, ωστόσο, παραμένει άθικτο. Διαθέτει τα πάντα : ανθρώπινο ταλέντο, παραγωγικές πηγές, τεχνολογία. Νομίζω ότι πρέπει να αντλήσετε ισχυρά συμπεράσματα από αυτό : εδώ έχουμε να κάνουμε με πρόβλημα κοινωνικού συντονισμού, δηλαδή πολιτικής οικονομίας της ζήτησης ή όπως θέλει να το πει κανείς. Αντίθετα, οι σχέσεις εξουσίας στο εσωτερικό των χωρών σας και σε παγκόσμιο επίπεδο είναι όλες ευνοϊκές προς το κεφάλαιο, κυρίως το χρηματοπιστωτικό, λόγος για τον οποίο οι πολιτικές που εφαρμόζονται είναι αντίθετες με αυτό που θα ήταν κοινωνικά ευκταίο.

Πολλοί πολίτες, οι οποίοι δέχονται το σφυροκόπημα της υποτιθέμενης οικονομικής επιστήμης και των διεθνών γραφειοκρατιών, έχουν πειστεί ότι « δεν υπάρχει εναλλακτική ». Κάνουν λάθος.
Πηγή: Monde diplomatique
ΤΟ ΒΡΗΚΑ:ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΛΑΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ

About these ads

Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2013

Η Ιστορία της "μεγαλειώδους απάτης" του Ευρώ (Κωνσταντίνος Κόλμερ)



Στα τέλη του 20ού αιώνος και με τον ερχομό του 21ου ο Ελληνικός λαός υπέστη δύο τεράστιες εξαπατήσεις: .Την πρώτη, το 1999, στο Χρηματιστήριον Αξιών αθηνών, όπου εκλάπησαν υπό διαφόρων επιτηδείων περί τα 35 τρις δραχμές από 1,5 εκκατμύριον επενδυτάς- και μάλιστα ατιμωρητί! Την δεύτερη, το 2002, δια της καθιερώσεως του ευρώ ως νομίσματος της χώρας υπό της τότε κυβέρνησεως Σημίτη, ενώ η Ελληνική οικονομία ήταν τελείως απροετοίμαστη δι' ένα τόσο μεγάλο εγχείρημα: την υιοθεσία ενός ξένου (οθνείου) νομίσματος, εις αντικατάστασιν του εθνικού, της δραχμής....

Κατά την επακολουθήσασα τριετία οι μεν τιμές καταναλωτού υπερεδιπλασιάσθησαν (όταν τα λαϊκά εισοδήματα αυξήσθησαν μόνο 17% του ενεργού πληθυσμού (575.000 ανέργοι). Το δημόσιον χρέος έφτασεν επισήμως τα 210 δις ευρώ ή το 124% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος και το ετήσιον Έλλειμα το 6% του ΑΕΠ (2004) επισύροντας την επιτήρηση της Ευρωπαϊκής επιτροπής και την άνοδο του κόστους δανεισμού του Ελληνικού δημοσίου, λόγο της πιστοληπτικής υποβαθμίσεώς του. Ανεπισήμος βεβαίως το δημόσιο χρέος υπερβαίνει το 200% του ΑΕΠ μαζί με το συνταξιοδοτικό χρέος το 300% του ΑΕΠ

Εν τούτοις η μεγαλειώδης "απάτη" του ευρώ υπερέβη εκείνη του χρηματιστηρίου, καθ'οσον η φθοροποιός επίδρασις του ευρώ εξακολουθεί αμείωτος επί της Ελληνικής οικονομίας. Υποσκάπτει


την κοινωνική συνοχή με την περιθωριοποίησιν ολοκλήρων πληθυσμών και περιοχών (π.χ των καπνοπαραγωγών και της Δυτικής Μακεδονίας) κι απαξιωνεί το εγχώριο προϊόν στην διεθνή αγορά (π.χ τ' αγροτικά, την υφαντουργά. τον τουρισμό κ.λπ.)

Τον χαρακτηρισμόν "τεράστια απάτη" απέδωσε πρώτη η Monde diplomatique στην κυκλοφορία του ευρώ πανευρωπαϊκώς. Με το ευρώ εις παγκόσμιον χρήση είναι ήδη ορατή η "γιγάντωσις της ανεργίας" στην Ευρώπη, ως αποτέλεσμα της ανατιμήσεως του έναντι της "ζώνας του δολλαρίου" (ΗΠΑ, Κίνα, Νοτοανατολική Ασία, Κορέα, Τουρκία κ.λπ)

Την εντεύθεν της εισαγωγής του ευρώ υποχώρησι της απασχολήσεως, στις χώρες της Ευρωζώνης και ιδίως στην ανέτοιμον Ελληνική οικονομία, είχα προβλέψει στο ομότιτλο βιβλίο μου (Κάκτος,2000) Η Καταστροφική επίδρασις του ευρώ διαδίδεται ως επιδημία τώρα και υποσκάπτει όχι μόνον ολόκληρον την Ελληνική κοινωνία, αλλά και την Ευρωπαϊκή οικονομία (5 εκατ. ανεργοι στην Γερμανία, περισσότεροι απ' όσους ανέβασαν τον Αδόλφο Χίτλερ στην εξουσία το 1933). Οδήγησε τις κυβερνήσεις Γαλλίας και Γερμανίας στην παράβαση του Συμφώνου σταθερότητος και Αναπτύξεων (sic). Στην επιτήρησι της Ελλάδος δι' υπερβολικό δημόσιον έλλειμα και εν τέλει στο πλήρες "ξεδόντιασμα" της, που μακροπροθέσμως θα υποσκάψει την ευστάθεια του ευρώ.


Ειδικώς στην Ελλάδα πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις κλείνουν, τα ιδιωτικά κεφάλαια
διαρρέουν στο εξωτερικό και το κόστος εργασίας, ανα μονάδα προϊόντος, ανέρχεται με ρυθμόν υπερδιπλάδιο της Ευρωζώνης, ως παρεδέχθη ακόμη κι ο (συν) υπεύθυνος (δια την ένταξι στην "ΟΝΕ") πρώην Δοικητής της Τραπέζης Ελλάδος κ. Ν. Γκαργκάνας (βλ. σχ. κατάθεσί του στην βουλή 11.11.2004)

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απορεί και εξίσταται "οτι τα δομικά προβλήματα της Ευρωζώνης ηύξησαν την αντίστασι του πληθωρισμού" (Βλ. σχ. έκθεσι της ΕΚΤ με τίτλον " Πληθωρισμού αντοχή" Δεκ 2004) Το Διεθνές Νομισματικό ταμείο ζητεί την άρσι των αγκυλώσεων της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Αναπτύξεως, ο διαβόητος ΟΟΣΑ, ζητεί την άρσι των αγκυλώσεων της Ευρωπαϊκής οικονομίας και την αποδόμησι του "κοινωνικού μοντέλου" που ισχύει στην Δυτική Ευρώπη από της Εποχής του Μπίσμαρκ.
Πως εν τοιάτη περιπτώσει το ευρώ ανατιμάται έναντι του πολύ "ισχυροτέρου" δολλαρίου;

ΠΗΓΗ: isrorikathemata.com

Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2013



Βραζιλία, η επιστροφή της κρίσης






Το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν δημιουργεί βιώσιμη ευημερία, αλλά σκλάβους του χρέους, το βιοτικό επίπεδο των οποίων καταρρέει, όταν υποχωρήσει η ανάπτυξη

“Σύμφωνα με μία παλαιά «πρακτική» των Εβραίων κοσμηματοπωλών, ποτέ δεν διαχωρίζεται το ιδιωτικό από το δημόσιο χρέος – ενώ θεωρείται εκ μέρους τους ότι, ο άνθρωπος ποτέ δεν μαθαίνει αυτόν τον άγραφο κανόνα. Πάντοτε τον ξεχνάει δηλαδή, μετά την πάροδο αρκετών ετών, με αποτέλεσμα να αναγκάζονται να τον επαναλαμβάνουν κάθε πενήντα περίπου χρόνια”.

Η Βραζιλία κατάφερε, στις αρχές του νέου αιώνα, να αποφύγει την τελευταία στιγμή τη χρεοκοπία, με τη «βοήθεια» του ΔΝΤ – πληρώνοντας πάρα πού ακριβά τα 30 δις $ δάνειο που πήρε, αφού λεηλατήθηκε η δημόσια περιουσία της, καθώς επίσης μέρος της ιδιωτικής, ενώ οι πολίτες της βίωσαν εξαιρετικά οδυνηρές καταστάσεις.

Δυστυχώς όμως, δεν συνειδητοποίησε τον τρόπο, με τον οποίο λειτουργεί ο ψυχρός «εντολοδόχος των διεθνών τοκογλύφων», το ΔΝΤ – μέλη του οποίου είναι μεν 188 χώρες, αλλά μόνο μία αποφασίζει. Μεταφορικά, θα παρομοιάζαμε το «Ταμείο» με εκείνον τον υδραυλικό, ο οποίος επιδιορθώνει τις βλάβες που διαπιστώνει, φροντίζοντας όμως να εμφανιστούν ξανά στο μέλλον, σε κάποιο άλλο σημείο της «εγκατάστασης» – έτσι ώστε να διατηρεί σταθερούς τους πελάτες του, οι οποίοι υποχρεώνονται να τον καλέσουν ξανά.

Συνεχίζοντας, η σοσιαλιστική κυβέρνηση της Βραζιλίας, θέλοντας να κλείσει το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ πλούσιων και φτωχών, υιοθέτησε μία σειρά πολιτικών προγραμμάτων – προσλαμβάνοντας μετά το 2002 δεκάδες χιλιάδες άτομα στο δημόσιο, επεκτείνοντας το κοινωνικό κράτος (αύξηση δαπανών στην υγεία και την παιδεία), καθώς επίσης επιδοτώντας τις τιμές ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου.

Το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας βοήθησε μαζικά τις προσπάθειες της κυβέρνησης, αυξάνοντας τη ρευστότητα στην πραγματική οικονομία, με την παροχή δανείων – με αποτέλεσμα όμως να αυξηθούν τα ιδιωτικά χρέη σε μεγάλο βαθμό.

Απλούστερα, η ευημερία που κατόρθωσε να επιτύχει η σοσιαλιστική κυβέρνηση στηρίχθηκε στο δανεισμό – στη δημιουργία λοιπόν «σκλάβων χρέους», οι οποίοι πολύ δύσκολα θα καταφέρουν ποτέ να απελευθερωθούν (όπως συμβαίνει σε όλες εκείνες τις χώρες του πλανήτη, τις οποίες «κατασπαράζει» μεθοδικά το αχόρταγο χρηματοπιστωτικό τέρας).

Περαιτέρω, πριν από δέκα χρόνια, η μικρομεσαία τάξη της Βραζιλίας των 190 εκ. κατοίκων, αποτελούσε το 40% του συνολικού πληθυσμού. Σήμερα έχει ξεπεράσει το 50%, στηριζόμενη όμως στις πιστώσεις – γεγονός που λειτούργησε αντίστροφα, αμέσως μετά την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης, με αποτέλεσμα το 5,6% των τραπεζικών δανείων να είναι αδύνατον να αποπληρωθεί (διάγραμμα που ακολουθεί).

.

Διάγραμμα Βραζιλίας
1. Επισφάλειες δανείων ανά χώρα, 2. Συνολικός δανεισμός ως % του ΑΕΠ ανά χώρα, 3. Δείκτης κατανάλωσης Βραζιλίας, 4. % Βραζιλιανών που θεωρούνται ως μέση τάξη, βάση εισοδήματος.
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, η Βραζιλία προηγείται όλων των άλλων αναπτυσσομένων περιοχών, όσον αφορά τα επισφαλή δάνεια του ιδιωτικού της τομέα – με την εξέλιξη των χρεών παγκοσμίως να φαίνεται στον πίνακα της WSJ, το οποίο μπορεί να δει κανείς πατώντας εδώ).

Ο συνολικός δανεισμός των νοικοκυριών της χώρας αντιστοιχεί στο 25,2% του ΑΕΠ της – ενώ, όταν η κεντρική τράπεζα αυξήσει ξανά τα επιτόκια (πιθανότατα τον επόμενο μήνα), έτσι ώστε να καταπολεμήσει την αύξηση του πληθωρισμού, καθώς επίσης να περιορίσει τη μαζική εκροή κεφαλαίων, τα επισφαλή δάνεια θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο.

Παράλληλα, επειδή οι τόκοι της Βραζιλίας αυξάνονται κατά 1% κάθε δύο μήνες, κλιμακώνονται τα ελλείμματα του προϋπολογισμού, οπότε και το δημόσιο χρέος – δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στην οικονομία της. Με το ρυθμό ανάπτυξης δε να έχει μειωθεί στο 2,4% από 7,5% προηγουμένως (όπως συμβαίνει και στην Τουρκία), η οικονομική θέση της χώρας θα συνεχίσει να επιδεινώνεται.

Το μυστικό όπλο του ΔΝΤ, η βραδυφλεγής βόμβα καλύτερα που «κρύβεται» στις χώρες, στις οποίες εισβάλλει αποκλειστικά και μόνο για να λεηλατήσει (σύμφωνα με πρώην στελέχη του, πρόκειται για τη μεγαλύτερη εγκληματική σπείρα διεθνώς, στενά συνδεδεμένη με το ισχυρότερο λόμπι του πλανήτη, με το εβραϊκό), τοποθετείται συνήθως στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών – όπου παραμένει «ανενεργή», για εκείνο το χρονικό διάστημα που η εκάστοτε χώρα παρουσιάζει μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης.

Οι ρυθμοί αυτοί είναι αρχικά εντυπωσιακοί, επειδή το ΔΝΤ, όταν εισβάλλει, βυθίζει τις χώρες-θύματα του σε μία ύφεση άνευ προηγουμένου – «εμπλουτισμένη» με ανεργία, με χρεοκοπίες κοκ. Μετά λοιπόν από την ύφεση, η οποία μειώνει εγκληματικά το ΑΕΠ των θυμάτων του (στην περίπτωση της Ελλάδας, το ΑΕΠ μειώθηκε από τα 235 δις € στα 180 δις € περίπου!), η ανάπτυξη είναι αυτονόητη – με αποτέλεσμα να θεωρείται επιτυχημένη η «εγχείρηση» εκ μέρους του, από τα ανόητα θύματα του.

Για παράδειγμα, αφού σταματήσει να αγοράζει κανείς ρούχα για πέντε ολόκληρα χρόνια, τον 6ο θα αναγκασθεί να αγοράσει – οπότε αυξάνεται νομοτελειακά η κατανάλωση, το ΑΕΠ κοκ. Επειδή όμως η παραγωγική βάση έχει λεηλατηθεί, ο ρυθμός ανάπτυξης στηρίζεται είτε στην κατανάλωση με εισαγόμενα προϊόντα, είτε με προϊόντα που παράγονται μεν στο εσωτερικό, αλλά από εταιρείες που ανήκουν πλέον σε ξένους – οι οποίοι, με τη μέθοδο της φοροαποφυγής, συνήθως δεν πληρώνουν καθόλου φόρους.

Συχνά δε η κατανάλωση είναι «επί πιστώσει», έτσι ώστε να χρεώνονται ξανά τα νοικοκυριά, αφού είχαν προηγουμένως ξεχρεώσει, πουλώντας τα σπίτια τους, ρευστοποιώντας τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία τους κοκ.

Ολοκληρώνοντας, ο εχθρός του πολίτη, το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, δεν είναι κατασκευασμένο για να δημιουργεί βιώσιμη ευημερία, αλλά σκλάβους του χρέους – το βιοτικό επίπεδο των οποίων καταρρέει, όταν υποχωρήσει η ανάπτυξη.

Εκτός αυτού, όταν χάνουν οι άνθρωποι τις θέσεις εργασίας τους, δεν χάνουν μόνο τη ευημερία τους – αφού συνήθως παραμένει ένα βουνό χρέους, το οποίο είναι δύσκολο να εξυπηρετηθεί, με αποτέλεσμα να επιστρέφει εντονότερη η φτώχεια. Φυσικά, οι πιστωτές εγκαταλείπουν τότε μαζικά τη χώρα, αναζητώντας καινούργιες ευκαιρίες κερδοφορίας και νέα θύματα.

Δυστυχώς, οι απλοί άνθρωποι αντιδρούν μόνο όταν χάσουν όλα τους τα χρήματα και μείνουν στην κυριολεξία στο δρόμο – ενώ ξεχνούν γρήγορα εκείνη την τρομακτική εικόνα στη χρεοκοπημένη Αργεντινή, όπου χιλιάδες εξαθλιωμένοι πολίτες κυνηγούσαν ένα ζώο με γυμνά τα μαχαίρια, για να χορτάσουν την πείνα τους.

Αυτό φαίνεται ότι θα συμβεί και στην πάμπλουτη πατρίδα μας, η κυβέρνηση της οποίας «εκλιπαρεί γονατιστή» την εγκληματική συμμορία των διεθνών τοκογλύφων, επισκεπτόμενη δουλικά τους χώρους της.

ΠΗΓΗ:Analyst.gr Team

Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου 2013



Η χριστιανική αριστοκρατία στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας


Tο 1601, στη συνοικία Φανάρι εγκαθίσταται το Οικουμενικό Πατριαρχείο, θέση στην οποία βρίσκεται έως τις μέρες μας. Στην περιοχή αυτή, ζούσε και δραστηριοποιούνταν μια ορθόδοξη αριστοκρατία, της οποίας τα χαρακτηριστικά ήταν σχετικά ασαφή για να μπορέσει κάποιος να τα προσδιορίσει με ακρίβεια. Το θρήσκευμα ήταν το βασικό κοινό χαρακτηριστικό αυτής της αριστοκρατίας, που η ένταξη στις τάξεις της βασιζόταν κυρίως σε πολιτικά κριτήρια της εποχής, ενώ δεν λαμβάνονταν υπ’ όψιν σε καμία περίπτωση τα εθνικά χαρακτηριστικά. Η αριστοκρατία αυτή έμεινε γνωστή στην ιστορία ως «Φαναριώτες» – που προφανώς πήραν το όνομά τους από τη γνωστή συνοικία της Κωνσταντινούπολης.
Όπως είπαμε, οι Φαναριώτες ήταν όλοι ορθόδοξοι στο θρήσκευμα και κατάγονταν από διάφορους τόπους: Αλβανία, Βουλγαρία, Μολδαβία, Πόντο, Χίο κ.α. Ο Δάσκαλος του Γένους Κωνσταντίνος Κούμας πολύ αργότερα – τον 19ο αιώνα – αναφέρει ότι οι Φαναριώτες αρέσκονταν να αυτοπροσδιορίζονται ως «το περίβλεπτον γένος των Ρωμαίων». Μάλιστα, ο Κούμας αναφέρει ότι γίνονταν έξαλλοι όταν κάποιος τους αποκαλούσε Έλληνες ή Ρωμιούς: «Βλασφημίαν ήκουαν αν τους ονόμαζε τις Γρεκούς ή Έλληνας».
Ωστόσο, το ότι ήταν ορθόδοξοι και το ότι διατηρούσαν στενότατες σχέσεις με το Οικουμενικό Πατριαρχείο καθιστούσε υποχρεωτική την ελληνική εκπαίδευση, η οποία τελικά έγινε το σήμα κατατεθέν τους. Η ελληνική τους παιδεία και καλλιέργεια αποτελούσε το απαραίτητο διαβατήριο προκειμένου να έχουν πρόσβαση και να σταδιοδρομήσουν σε μια από τις ζηλευτές ανώτερες θέσεις που προσέφερε η οθωμανική γραφειοκρατία. Μάλιστα, για να έχει κανείς πρόσβαση σε αυτές τις θέσεις, απαραίτητη προϋπόθεση ήταν επίσης το να έχει σοβαρή πρόσβαση στους ανάλογους μηχανισμούς του ελληνόφωνου Πατριαρχείου. Για να ονομαστεί κάποιος Φαναριώτης χρειαζόταν βέβαια να κατοικεί και στο Φανάρι, όπως και να έχει οικονομικούς ή και συγγενικούς δεσμούς με τους δηλωμένους κατοίκους του. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι Φαναριώτες δεν λάμβαναν μόνο υψηλές θέσεις στην οθωμανική διοίκηση, αλλά πολλές από τις οικογένειες διατηρούσαν θέσεις ηγεμόνων στις παραδουνάβιες περιοχές. Οι γνωστότερες από αυτές ήταν οι οικογένειες Δούκα, Κατακουζηνού και Στούρτζα.
Η φαναριώτικη  αριστοκρατία  κινούνταν  ανάμεσα στις καλές σχέσεις της με το Πατριαρχείο και στην κατάλληλη δικτύωση με την οθωμανική διοίκηση. Έτσι, ο πλέον περιζήτητος τίτλος του πατριαρχικού οφικιαλίου δεν ήταν άλλος από αυτόν του Μεγάλου Λογοθέτη, αυτού δηλαδή του προσώπου που μεσολαβούσε μεταξύ του Πατριαρχείου και της οθωμανικής διοίκησης.
Ωστόσο, οι Φαναριώτες δεν ήταν μόνο ανώτεροι υπάλληλοι της Αυτοκρατορίας. Στις τάξεις τους υπήρχαν κι άλλες επαγγελματικές κατηγορίες: έμποροι υφασμάτων, γουναράδες, γιατροί οι οποίοι κατάφερναν να συνάψουν γάμους με κόρες από ισχυρές μουσουλμανικές οικογένειες. Γενικότερα, οι Φαναριώτες βρίσκονταν στα κέντρα της εξουσίας και του χρήματος. Πολλοί γάμοι Φαναριωτών με Οθωμανές πριγκίπισσες έφεραν αυτές τις οικογένειες πιο κοντά στην αυτοκρατορική αυλή, χαρίζοντάς τους έτσι και την ανάλογη επιρροή.
Η φαναριώτικη αριστοκρατία παρακολούθησε εκ του σύνεγγυς τη μετάβαση της εξουσίας από τον οίκο των Σουλτάνων στους πολιτικούς οίκους των Βεζίρηδων και των Πασάδων, πράγμα που πραγματοποιείται με την άνοδο της οικογένειας Κιοπρουλή στην εξουσία, στα μέσα του 17ου αιώνα. Στην επανίδρυση της κρατικής γραφειοκρατίας και με τη νέα κατάσταση που διαμορφώθηκε στο εσωτερικό της διοίκησης της αυτοκρατορίας, οι Φαναριώτες κλήθηκαν να παίξουν και πάλι σημαντικό ρόλο στην επάνδρωση των βασικών διοικητικών θέσεων.
Οι Φαναριώτες, λόγω της εκπαίδευσής τους αλλά και του ταλέντου στην πολυγλωσσία για το οποίο χαρακτηρίζονταν, καταλάμβαναν εκτός από τη θέση του μεγάλου διερμηνέα της Πύλης και άλλες θέσεις - κλειδιά της Αυτοκρατορίας, όπως αυτό του διερμηνέα του στρατού και του διερμηνέα του στόλου. Είναι προφανές ότι οι θέσεις αυτές βρίσκονταν στην κορυφή μιας σειράς άλλων θέσεων, τις σημαντικότερες από τις οποίες καταλάμβαναν μέλη των φαναριώτικων οικογενειών που ήλεγχαν τα πόστα. Πάντως, κατά γενική ομολογία η σημαντικότερη των θέσεων που μπορούσε να λάβει ένας Φαναριώτης – μια θέση με το μεγαλύτερο δυνατό κύρος κι εξουσία – ήταν αυτή του ηγεμόνα των παραδουνάβιων περιοχών.
Οι Φαναριώτες στις παραδουνάβιες περιοχές
Ήδη από την εποχή που ακολούθησε την πτώση της Κωνσταντινούπολης οι παραδουνάβιες περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κράτησαν έντονη και συνεχή επαφή με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Εδώ ας επισημαίνουμε ότι από αυτές τις περιοχές το Πατριαρχείο εισέπραττε το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός του, πράγμα που είχε ως συνέπεια αρκετές φορές οι ηγεμόνες αυτών των περιοχών να έχουν βαρύνοντα λόγο στην εκλογή του εκάστοτε Πατριάρχη.
Ωστόσο, οι παραδουνάβιες περιοχές ήταν αυτές οι οποίες εφοδίαζαν σημαντικά την Κωνσταντινούπολη με σιτηρά και κρέας. Οι σημαντικές αυτές εμπορικές συναλλαγές απέφεραν μεγάλα οικονομικά οφέλη στους ορθόδοξους έμπορους. Όπως συνάγεται από τους μελετητές, οι ελληνόφωνοι ορθόδοξοι έμποροι ήλεγχαν αυτό το σημαντικό εμπορικό κομμάτι από τις αρχές του 16ου αιώνα. Επίσης, μια άλλη σημαντική μερίδα των ελληνόφωνων ορθόδοξων, που δεν ήταν έμποροι, απασχολούνταν σε αυτές τις περιοχές από τις αρχοντικές οικογένειες σαν γραμματικοί και δάσκαλοι.
Έτσι, οι Φαναριώτες βρήκαν εύφορο έδαφος διείσδυσης σε αυτές τις περιοχές. Υπό το καθεστώς που δημιουργήθηκε μετά το 1713 – όπου μπορούσε κανείς να εξαγοράσει τα αξιώματα –, οι Φαναριώτες που ήταν μέσα στα πράγματα κατάφεραν να αξιοποιήσουν στο μέγιστο βαθμό αυτή τη νέα κατάσταση. Έτσι, ο εκ Χίου καταγόμενος Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο επονομαζόμενος και «ο εξ απορρήτων», ήταν ο πρώτος Φαναριώτης που κατάφερε να εξασφαλίσει την ηγεμονία της Βλαχίας για λογαριασμό του γιου του Νικολάου το 1709. Η «έξοδος» των Φαναριωτών από το Φανάρι στις παραδουνάβιες περιοχές τούς έφερε σε επαφή με τη διεθνή διπλωματία, μια και αυτές οι περιοχές τότε αποτελούσαν πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ της Πύλης, του οίκου των Αψβούργων και των Ρομανώφ.
Μάλιστα, με την περίφημη συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή το 1774, οι περιοχές αυτές τέθηκαν ως ορθόδοξες υπό την προστασία των Ρώσων. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα και την αφορμή στους Φαναριώτες να προσβλέπουν στη σταδιακή τους αυτονόμηση και απομάκρυνση από την οθωμανική εξουσία. Έτσι κι αλλιώς η νέα πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη ευνοούσε αυτές τις κρυφές φιλοδοξίες των φαναριώτικων οικογενειών. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλές από αυτές τις οικογένειες δεν δίστασαν να βρεθούν στη μεριά των Ρώσων, οι οποίοι ήταν οι βασικοί αντίπαλοι των Οθωμανών στις παραδουνάβιες περιοχές. Αυτή η αμφιλεγόμενη στάση από πλευράς ορισμένων φαναριώτικων οικογενειών οδήγησε την Υψηλή Πύλη στο να περιορίσει το δικαίωμα διεκδίκησης των ηγεμονιών αυτών μόνο σε τέσσερις οικογένειες, που κρίθηκαν αξιόπιστες στις σχέσεις τους με την Πύλη.
Οι Φαναριώτες, ωστόσο, κατά γενική ομολογία κατάφεραν μέσα σε σχετικά μικρό διάστημα να επωφεληθούν από τις αλλαγές που υιοθέτησε το σύστημα διοίκησης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τις γενικότερες γεωπολιτικές αλλαγές. Το δίχως άλλο, κατάφεραν να παραμερίσουν τις μέχρι τότε υφιστάμενες αρχοντικές ρωμαίικες οικογένειες και να αναδειχτούν ως μια χριστιανική αριστοκρατία ενσωματωμένη κανονικά στην οθωμανική κοινωνία, στην οποία μάλιστα έπαιζαν και πρωταγωνιστικό ρόλο. Η επέκταση και εδραίωση αυτής της χριστιανικής αριστοκρατίας βασίστηκε κυρίως στον έλεγχο που άσκησε στο Πατριαρχείο.
Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, «ο εξ απορρήτων»
Μια από τις πρώτες και εξέχουσες μορφές των Φαναριωτών υπήρξε ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο οποίος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, αλλά καταγόταν από τη Χίο. Ο Αλέξανδρος φοίτησε στο Ελληνικό Κολέγιο του Αγίου Αθανασίου στη Ρώμη, όπου και συνέχισε τις σπουδές του στη Φιλολογία και τη Θεολογία. Αργότερα βρέθηκε να σπουδάζει Ιατρική στο πανεπιστήμιο της Πάντοβα.
Με την επιστροφή του στην Κωνσταντινούπολη, ο Μαυροκορδάτος θα διδάξει στη σχολή του Μανολάκη του Καστοριανού, όπως επίσης στην Πατριαρχική Ακαδημία. Κατόπιν θα εργαστεί ως γραμματέας του μεγάλου ρωμιού διερμηνέα Παναγιώτη Νικούσιου, τη θέση του οποίου θα καταλάβει μετά τον θάνατό του, το 1673. Η θέση αυτή, εκτός από εξουσία και χρήμα, ενείχε και κινδύνους.
Το 1683, ο Μαυροκορδάτος έπεσε σε δυσμένεια λόγω της επικράτησης της αντίπαλης παράταξης απ’ αυτήν που τον υποστήριζε. Τότε δημεύτηκε η περιουσία του και φυλακίστηκε μαζί με μέλη της οικογενείας του. Λίγα χρόνια αργότερα, κατάφερε να πετύχει την αποκατάστασή του και να του επιστραφεί η περιουσία του. Λέγεται ότι ο Μαυροκορδάτος συμμετείχε ως υπήκοος του Σουλτάνου, έχοντας σημαντικό ρόλο, στις διαπραγματεύσεις για τη συνθήκη του Κάρλοβιτς, καθώς θεωρούνταν καλός γνώστης της ευρωπαϊκής διπλωματίας.
Τέλος, ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος θεωρείται ο πρώτος στον οποίο ανήκει δικαιωματικά ο χαρακτηρισμός του Φαναριώτη, ένας όρος που θα καθιερωθεί στη συνέχεια υποδηλώνοντας την αριστοκρατία των Ρωμιών.
 Ξενοφών Α. Μπρουντζάκης
Πηγή: ΠΟΝΤΙΚΙ
 

Πέμπτη 27 Ιουνίου 2013


Ρέικιαβικ-Λευκωσία μέσω Αθήνας


Κι από κοντά… η Άγκυρα
του Μιχάλη Χατζηπέτρου από τη Ρήξη φ. 92
Η Ισλανδία, που τόσο ελκύει τους ημέτερους αριστερούς, από τον Καζάκη ως τον Αλαβάνο, έχει μια μικρή ενδιαφέρουσα ιστορία. Το 1941, λίγο πριν το Περλ Χάρμπορ, Αμερικανοί πεζοναύτες, υπό τον ταξίαρχο Τζ. Μάρστον, αποβιβάζονται εκεί, κατόπιν πρόσκλησης της κυβέρνησής της. Στόχος, η προστασία των αμερικανικών νηοπομπών που θα εφοδίαζαν την ΕΣΣΔ. Στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, φιλοξένησε, στο Κέφλαβικ, ένα ραντάρ και μια μοίρα αμερικανικών πολεμικών αεροσκαφών. Με την κατάρρευση της ΕΣΣΔ οι Αμερικανοί, εν μια νυκτί, τα μάζεψαν κι έφυγαν. Στην παρατήρηση δε της ισλανδικής κυβέρνησης, ότι έτσι η χώρα μένει χωρίς παθητική και ενεργητική αεράμυνα, οι τελευταίοι απάντησαν ευγενικά, «πρόβλημά σας». Σε όλα αυτά τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου δεν έλειψε από τις ισλανδικές κυβερνήσεις η συμμετοχή του τοπικού Κ.Κ., υπό την ονομασία Λαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα (κάτι σαν το ημέτερο ΑΚΕΛ). Καλό είναι λοιπόν να κατανοήσουν οι Καματεροί της πολιτικής, που προκρίνουν ως μαγική λύση την επιστροφή στη δραχμή, δύο θεμελιώδεις διαφορές από το ισλανδικό μοντέλο. Πρώτον, ότι η γεωπολιτική αξία της χώρας στις διεθνείς σχέσεις είναι σχεδόν μηδενική και, δεύτερον –ιδιαίτερα για τους οικονομολογούντες–, ότι η χώρα είχε δικό της νόμισμα και δεν ήταν στο ευρώ.
Στα δικά μας τώρα. Αυτό που τονίζουμε όλα αυτά τα χρόνια της μνημονιακής κατοχής είναι ότι, το κυρίαρχο πρόβλημα της χώρας στη σύγκρουση με το γερμανοαμερικανικό ιερατείο, είναι το γεωπολιτικό. Η Ελλάδα δεν είναι Ισλανδία. Είναι ένα σταυροδρόμι τριών ηπείρων, όπου συμπλέκονται, συγκρούονται και συντίθενται οι πολιτικές όλων των μεγάλων δυνάμεων του 21ου αιώνα. Έχουμε δε αποδείξει πάμπολλες φορές ότι ο νεοθωμανικός αναθεωρητισμός, ανά πάσα στιγμή, είτε από μόνος του είτε με προτροπή τρίτων, μπορεί να κινηθεί για την κρατικοπολιτική έκλειψη της Ελλάδας από την περιοχή, ταυτόχρονα με τη μνημονιακή κοινωνικοοικονομική καταστροφή της. Είναι μαθηματικά βέβαιο. Η κρίση ξεκινά ως οικονομική, μεταβάλλεται σε κοινωνική και καταλήγει σε (γεω)πολιτική.
Κοινώς, λοιπόν, αν κανείς θέλει να αντιμετωπίσει με επάρκεια την τρόικα εσωτερικού-εξωτερικού, σε Ελλάδα και Κύπρο, πρέπει να έχει επίγνωση του περιβάλλοντος. Η επιστροφή στη δραχμή ή στη λίρα (ευκολότερα για την Κύπρο) δεν μπορεί να είναι η μαγική λύση. Πρέπει να εντάσσεται σε μια μεσο-μακροπρόθεσμη στρατηγική ανεξαρτησίας και απελευθέρωσης του ελληνισμού. Και κυρίως θέλει έναν λαό στους δρόμους. Έναν λαό αποφασισμένο να ζήσει με μια αξιοπρεπή και υποφερτή φτώχεια που όμως, ταυτόχρονα, θα μαζεύει τα κομμάτια του σώζοντας δημόσια και ιδιωτική περιουσία, προασπίζοντας αποφασιστικά την ακεραιότητα της χώρας σε όλα τα επίπεδα. Γι’ αυτό είναι και διπλά απαράδεκτες οι τοποθετήσεις σαν της κ. Δούρου που, στον Πρετεντέρη, είπε αυτολεξεί, «δεν θέλουμε να πεινάμε υπερήφανα εκτός ευρώ». Βεβαίως, η λαμπερή κυρία έδειξε για άλλη μια φορά τα όρια του συριζικού μορφώματος. Είτε εντός είτε εκτός ευρώ, θες ένα απόθεμα ασφαλείας σε τρόφιμα, φάρμακα και υλικό για τις ένοπλες δυνάμεις. Άρα, γεωπολιτικές συμμαχίες και μια τακτική που προσιδιάζει είτε στο εαμικό αντάρτικο, είτε στην κλεφτουριά του ’21. Κι επειδή τη Ρήξη την διαβάζουν πλείστοι εξ αριστερών προερχόμενοι, θα λέγαμε ότι κάποιοι, όπως οι κ.κ. Αλαβάνος, Καζάκης και ο συμπαθής Λαφαζάνης, προτείνουν τη στρατηγική της Φλώρινας. Όσοι ξέρουν καλά την ιστορία του Εμφυλίου, θα θυμούνται ότι ο ΔΣΕ, παρά τα τραγικά στρατηγικά λάθη της ηγεσίας του ΚΚΕ, άντεχε όσο υιοθετούσε τον ανταρτοπόλεμο. Μόλις πέρασε σε κατά μέτωπον επίθεση, με τη γνωστή μάχη της Φλώρινας, όπου έφαγε τα μούτρα του, ήρθε η αρχή του τέλους για το δεύτερο αντάρτικο, και αποτέλεσε την κύρια αιτία της ρήξης Ζαχαριάδη – Μάρκου Βαφειάδη.
Μια απλή μελέτη της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας δείχνει ότι νικήσαμε όποτε κάναμε συμμαχίες. Το ’21 είχαμε όλο το ευρωπαϊκό φιλελληνικό κίνημα μαζί μας. Το 1912-13 χτυπήσαμε τους Οθωμανούς με όλους τους Βαλκάνιους μαζί. Στην Κατοχή, είχαμε όλο το συμμαχικό μπλοκ. Στη Μικρασιατική τραγωδία ήμασταν μόνοι. Στην εποποιία του αγώνα της ΕΟΚΑ, το 1955-59, είχαμε μαζί όλο το αντιαποικιακό κίνημα των λαών του Τρίτου Κόσμου. Σε όλες μας τις νίκες είχαμε σκοπό και σχέδιο. Αν οι νίκες μας δεν ολοκληρώθηκαν, αυτό οφειλόταν πάντα στο ότι οι ηγεσίες μας είτε ήταν ανεπαρκείς, είτε εξαρτημένες από τρίτους, είτε –συνήθως– και τα δυο μαζί, γιατί το ένα φέρνει τ’ άλλο.
Το ΟΧΙ του κυπριακού λαού στους Γερμανούς, υπό την επίδραση των εγκλημάτων που διέπραξαν εξωνημένες ηγεσίες, πρώην και νυν, απέδειξε για άλλη μια φορά την κοινή μας μοίρα. Οι Έλληνες της Κύπρου θα αντιπαλέψουν την τρόικα και σε άλλες φάσεις. Το κυριότερο όμως είναι ότι οι δυνάμεις που θα αντικαταστήσουν τον ανανιστή Αναστασιάδη έχουν ήδη φανεί. Θα είναι δυνάμεις όπως του Λιλλήκα, του Νικόλα Παπαδόπουλου, που θα δώσουν την εναλλακτική πολιτική λύση. Οι συνέλληνες της Κύπρου δεν θα εναποθέσουν ελπίδες στα αδειανά πουκάμισα των τουφεκαλεύρηδων του ΣΥΡΙΖΑ. Και αν οι εκφράσεις «τουφεκαλεύρηδες» και «αδειανά πουκάμισα» φαίνονται βαριές, ας αναλογιστούμε τις συναντήσεις με τον επίτροπο του Δ΄ Ράιχ, Ράιχενμπαχ, τη συνάντηση με τον κατοχικό υφυπουργό Φούχτελ. Όπως επίσης και το ότι ζητά δημοψήφισμα για την Κύπρο, αλλά όχι για την Ελλάδα. ότι μιλάει για εθνική ανεξαρτησία, αλλά δεν έχει αποκαθάρει τα σπλάχνα του από τον τοξικό εθνομηδενισμό της παγκοσμιοποίησης. Και τόσα, μα τόσα άλλα, που έχουν συμβεί τους τελευταίους μήνες.
Και για να τελειώνουμε με τα της γεωπολιτικής, δύο τελευταίες επισημάνσεις: Σύμφωνα με τον κορυφαίο Αμερικανό γεωπολιτικό, Κόλιν Γκρέι, «Η Ελλάδα είναι το ηλιακό πλέγμα του παγκόσμιου συστήματος». Ως γνωστόν, το ηλιακό πλέγμα είναι το νευρικό σύστημα πίσω από το στομάχι. Και γι’ αυτόν το λόγο, κατ’ αυτόν, «ένα μικρό σε παγκόσμια κλίμακα πρόβλημα, αν ξεσπάσει στην Ελλάδα, επιφέρει μείζονες συνέπειες». Η ομόδοξη βομβαρδισμένη-ακρωτηριασμένη Σερβία, υπό μια νέα, μη ελεγχόμενη ηγεσία, κατάφερε κατά σειρά: Να γίνει πέρασμα αγωγών, να χρηματοδοτηθεί ευνοϊκά από τη Μόσχα, να ανασυγκροτήσει την πολεμική της βιομηχανία. Έτσι, πρόσφατα, εξήγαγε πρωτότυπο υλικό 200 εκατ. δολαρίων στα Εμιράτα, προκαλώντας σάλο στον παγκόσμιο κλάδο των αμυντικών εξοπλισμών.
Εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε. Δεν μπορείς με μια παρόλα περί «εξόδου από το ευρώ» να ξεμπερδεύεις με το τρομακτικό αίτημα μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής και τακτικής. Το αντιμνημονιακό πρόγραμμα πρέπει να απαλλαγεί από τις ανάγκες της εσωτερικής επικοινωνιακής κατανάλωσης και να δει κατάματα τις πραγματικότητες της χώρας. Μόνον έτσι θα ξεφύγει από τη θανάσιμη παγίδα του τυχοδιωκτισμού.
Πηγή: ΑΡΔΗΝ-ΡΗΞΗ